BÀI 1 lich sử 12.docx

Kiến thức cơ bản Lịch sử lớp 12: Bài 1 - Sự hình thành trật tự thế giới mới sau chiến tranh thế giờ thứ hai (1945 - 1949)

I. HỘI NGHỊ IAN -TA (2-1945)

1. Hoàn cảnh lịch sử

 Đầu năm 1945, Chiến tranh thế giới thứ hai sắp kết thúc, nhiều vấn đề quan trọng và cấp bách đặt ra trước các cường quốc Đồng minh:

+ Việc nhanh chóng đánh bại phát xít.

+ Tổ chức lại thế giới sau chiến tranh.

+ Việc phân chia thành quả chiến thắng.

Từ ngày 4 đến 11/2/1945, ba nguyên thủ của ba nước gồm Tổng thống Mỹ - Ru dơ ven, Thủ tướng Anh - Sớc sin, Chủ tịch Hội đồng bộ trưởng Liên Xô - Xtalin họp hội nghị quốc tế ở I-an-ta (Liên Xô) để thỏa thuận việc giải quyết những vấn đề bức thiết sau chiến tranh và hình thành một trật tự thế giới mới.

2. Nội dung của hội nghị

Thống nhất mục tiêu chung là tiêu diệt tận gốc Chủ nghĩa Phát xít Đức và chủ nghĩa quân phiệt Nhật Bản. Để nhanh chóng kết thúc chiến tranh trong thời gian từ 2 đến 3 tháng sau khi đánh bại phát xít Đức Liên Xô sẽ tham chiến chống Nhật ở Châu Á.

Thành lập tổ chức Liên Hợp Quốc nhằm duy trì hòa bình và an ninh thế giới

Thỏa thuận về việc đóng quân tại các nước nhằm giải giáp quân đội phát xít phân chia phạm vi ảnh hưởng ở châu Âu và châu Á

* Bảng thống kê việc phân chia khu vực ảnh hưởng của Hội nghị Ianta giữa hai cường quốc Liên Xô và Mĩ:

* Các khu vực khác

- Áo và Phần Lan trở thành những nước Trung Lập

- Trung Quốc cần trở thành một quốc gia thống nhất dân chủ

3. Hệ quả ( Ảnh hưởng những quyết định đến quan hệ quốc tế sau Chiến tranh thế giới thứ hai)

Toàn bộ những quyết định của hội nghị I-an-ta và những thỏa thuận sau đó của ba cường quốc đã trở thành khuôn khổ của trật tự thế giới mới,thường được gọi là "Trật tự hai cực Ianta". Đặc trưng hai cực – hai phe là nhân tố hàng đầu chi phối nền chính trị thế giới và các quan hệ quốc tế trong phần lớn thời gian nửa sau thế kỉ XX.

II. LIÊN HIỆP QUỐC

1. Sự thành lập

Từ 25/4 đến 26/6/1945, đại biểu 50 nước họp tại Xan Phranxixco (Mỹ), thông qua Hiến chương và tuyên bố thành lập tổ chức Liên hiệp quốc.

 Ngày 24-10-1945 Hiến chương chính thức có hiệu lực, đây được coi là “Ngày Liên Hiệp Quốc”.

Trụ sở LHQ đặt tại Niu Ooc (Mỹ).

2. Mục đích: Hiến chương nêu rõ mục đích của LHQ là

 Duy trì hòa bình và an ninh thế giới.

 Phát triển mối quan hệ hữu nghị giữa các dân tộc, tiến hành hợp tác giữa các nước trên cơ sở tôn trọng nguyên tắc bình đẳng và quyền tự quyết của các dân tộc.        

3. Nguyên tắc hoạt động

Bình đẳng chủ quyền giữa các quốc gia và quyền tự quyết của các dân tộc.

Tôn trọng toàn vẹn lãnh thổ và độc lập chính trị của các nước.

Không can thiệp vào nội bộ các nước.

Giải quyết các tranh chấp quốc tế bằng biện pháp hòa bình.

Chung sống hòa bình và sự nhất trí giữa 5 nước lớn ( Liên Xô, Mỹ, Anh, Pháp, Trung Quốc).

4. Các cơ quan chính: Hiến chương quy định LHQ có 6 cơ quan chính

Đại hội đồng: gồm tất cả các nước thành viên,có quyền bình đẳng,  mỗi năm họp một lần.

Hội đồng bảo an: cơ quan giữ vai trò trọng yếu trong việc duy trì hòa bình và an ninh thế giới; hoạt động theo nguyên tắc nhất trí cao của 5 ủy viên thường trực là Nga, Mỹ, Anh, Pháp và Trung Quốc.

Ban thư ký: cơ quan hành chính – tổ chức của Liên hiệp quốc, đứng đầu là Tổng thư ký với nhiệm kỳ 5 năm.

 Hội đồng kinh tế và xã hội: có nhiệm vụ nghiên cứu,báo cáo xúc tiến việc hợp tác quốc tế  về kinh tế, xã hội, văn hoá, giáo dục, y tế,nhân đạo  nhằm cải thiện đời  sống vật chất tinh thần  của các dân tộc.

 Hội đồng quản thác: giúp Đại hội đồng  kiểm soát  việc thi hành chế độ quản  thác ở các lãnh thổ mà LHQ ủy quyền  cho một số nước quản lý, nhằm mục tiêu  tạo điều kiện cho cho các lãnh thổ đó đủ khả  năng tiến tới tự trị hoặc độc lập.

Tòa án quốc tế: là cơ quan tư pháp của LHQ, có nhiệm vụ giải quyết các tranh chấp  giữa các nước  trên cơ sở luật pháp quốc tế, có 15 thẩm phán quốc tịch khác nhau, nhiệm kỳ 9 năm.

5. Vai trò

Là diễn đàn quốc tế, vừa hợp tác vừa đấu tranh nhằm duy trì hòa bình và an ninh thế giới

Giữ vai trò quan trọng trong việc giải quyết các tranh chấp, xung đột ở nhiều khu vực.

 Thúc đẩy mối quan hệ hữu nghị, hợp tác quốc tế, giúp đỡ các dân tộc về kinh tế, văn hóa, giáo dục, y tế, nhân đạo….

6. Mối quan hệ Liên Hợp Quốc Việt Nam

- Năm 2006, Liên hiệp quốc có 192 thành viên

- 20/ 9/1977, Việt Nam là thành viên 149 của Liên hiệp quốc.

- 26/10/2007 Đại Hội đồng Liên Hợp Quốc bầu Việt Nam làm ủy viên không thường trực Hội đồng Bảo an nhiệm kỳ 2008 – 2009.

- Các tổ chức chuyên môn của Liên Hiệp Quốc  hoạt động ở VN:

Các tổ chức LHQ hoạt động  tại VN:

UNICEF: Quỹ Nhi Đồng LHQ.

UNESCO: Tổ chức Văn hóa- Khoa Học – Giáo dục LHQ.

WHO: Tổ chức Y tế thế giới.

FAO: Tổ chức Lương – Nông.

IMF: Quỹ tiền  tệ quốc tế.

IL O: Lao động quốc  tế.

UPU: Bưu chính.

ICAO: Hàng không

IMO: Hàng hải.

Câu hỏi trắc nghiệm Lịch sử lớp 12: Bài 1 - Sự hình thành trật tự thế giới mới sau chiến tranh thế giờ thứ hai (1945 - 1949)

I. NHẬN BIẾT

Câu 1. Theo thỏa thuận các nước đồng minh tại Hội nghị Ianta, khu vực Đông Nam Á thuộc phạm vi ảnh hưởng của:

A. Liên Xô                 B. Mĩ                     C. Anh                     D. Các nước phương Tây

 Câu 2. Bối cảnh nào dẫn tới hội nghị I-an-ta ( tháng 2 năm 1945)?

A. Chiến tranh thế giới thứ hai đã hoàn toàn kết thúc

B. Chiến tranh thế giới thứ 2 bước vào giai đoạn kết thúc

C. Chiến tranh thế giới thứ hai bùng nổ và ngày càng lan rộng

D. Chiến tranh thế giới thứ hai đang bùng nổ vô cùng quyết liệt

Câu 3. Việt Nam gia nhập Liên hợp quốc vào thời gian nào và thành viên thứ bao nhiêu của tổ chức Liên hợp quốc?

A. Tháng 7/ 1995, thành viên thứ 148                  B. Tháng 9/ 1975, thành viên thứ 148    

C. Tháng 9/ 1977, thành viên thứ 149                   D. Tháng 9/ 1977, thành viên thứ 150   

Câu 4. Những nước nào tham gia Hội nghị Ianta ?

A. Anh - Pháp - Mĩ.                                      B. Anh - Mĩ - Liên Xô.

C. Anh - Pháp - Đức.                                    D. Mĩ - Liên Xô - Trung Quốc.

Câu 5.

Câu 6. Có bao nhiêu nước là thành viên sáng lập tổ chức Liên hợp quốc ?

A. 35.                          B. 48.                         C. 50.                                      D. 55

Câu 7. Hiến chương Liên hợp quốc được thông qua tại Hội nghị nào ?

A. Hội nghị Ianta.                                         B. Hội nghị Xan Phran-xi-xcô.

C. Hội nghị Pôt-xđam.                                 D. Hội nghị Pari.

Câu 8. Cơ quan nào của Liên hợp quốc có sự tham gia đầy đủ tất cả các thành viên, họp mỗi năm 1 lần để bàn bạc thảo luận các vấn đề liên quan đến Hiến chương của Liên hợp quốc?

A. Ban thư kí.                                                B. Hội đồng bảo an.

C. Hội đồng quản thác quốc tế.                  D. Đại hội đồng.

Câu 9. Nguyên tắc nhất trí giữa 5 nuớc lớn trong tổ chức Liên hợp quốc được đề ra vào thời điểm nào ?

A. Tại Hội nghị Tế-hê-ran (1943).

B. Tại Hội nghị San Phran-xi-xco (Tháng 4 - 6/1945).

C. Tại Hội nghị I-an-ta (tháng 2/1945).   

D. Tại Hội nghị Pốt-xđam (tháng 7/1945).

Câu 10. Theo thoả thuận của Hội nghị Pốt-xđam, nước Đức tạm thời chia thành mấy khu vực quân quản ?

A. 2                               B. 3                           C. 4                                         D. 5

Câu 11. Để kết thúc nhanh chiến tranh ở châu Âu và châu Á - Thái Bình Dương, ba cường quốc đã thống nhất mục đích gì?

A. Sừ dụng bom nguyên tử để tiêu diệt phát xít Nhật.

B. Hồng quân Liên Xô nhanh chóng tấn công vào tận sào huyệt của phát xít Đức ở Bec-lin.

C. Tiêu diệt tận gốc chủ nghĩa phát xít Đức và quân phiệt Nhật.

D. Tiêu diệt tận gốc chủ nghĩa phát xít Italia

Câu 12. Trật tự thế giới mới theo khuôn khổ quyết định Hội nghị I-an-ta gồm những nước nào?

A. Liên Xô, Anh. Pháp, Mĩ.                                     B. Liên Xô, Mĩ, Anh.

C. Liên Xô, Anh, Pháp. Mĩ. Trung Quốc.              D. Anh, Pháp, Mĩ.

II.THÔNG HIỂU

Câu 1. Vấn đề quan trọng hàng đầu và cấp bách nhất đặt ra cho các nước đồng minh tại Hội nghị Ianta là:

A. Nhanh chóng đánh bại hoàn toàn các nước phát xít             

B. Tổ chức lại thế giới sau chiến tranh 

C. Phân chia thành quả chiến thắng giữa các nước thắng trận.              

D.Giải quyết vấn đề các nước phát xít chiến bại.

Câu 2. Nội dung nào sau đây không phải là quyết định của Hội nghị Ianta?

A. Thành lập tòa án quốc tế Nuyrambe để xét xử tội phạm chiến tranh.

B. Nhanh chóng kết thúc chiến tranh và tiêu diệt tận gốc chủ nghĩa phát xít.

C. Thống nhất về việc thành lập tổ chức Liên Hợp quốc.

D. Thỏa thuận về việc đóng quân tại các nước nhằm gải giáp quân đội phát xít. 

Câu 3. Tổ chức nào sau đây không phải là tổ chức của Liên hợp quốc?

A. WHO                     B. UNICEF              C. UNESCO                             D. WTO

Câu 4. Cơ quan giữ vai trò trọng yếu hàng đầu của Liên hợp quốc trong việc duy trì hòa bình và an ninh thế giới là

A. Đại hội đồng                                            B. Hội đồng Bảo an 

C. Hội đồng kinh tế - xã hội                       D. Ban Thư kí 

Câu 5. Theo quyết định của Hội nghị Ianta, Quân đội của những nước nào sẽ làm nhiệm vụ giải giáp chủ nghĩa phát xít tại nước Đức ?

A. Anh, Pháp, Liên Xô, Mĩ.             B. Anh, Liên Xô, Trung Quốc, Mĩ.

C. Mĩ, Liên Xô, Canada, Pháp.       D. Mĩ, Pháp, Anh, Canada.

Câu 6. Nội dung nào không phải là vấn đề quan trọng và cấp bách đặt ra trước các cường quốc đồng minh tham dự hội nghị Ianta (tháng 2 năm 1945)?

A. Tổ chức lại trật tự thế giới sau chiến tranh

B. Nhanh chóng đánh bại hoàn toàn các nước phát xít

C. Phân chia thành quả chiến thắng giữa các nước thắng trận

D. Tiếp tục tăng cường lực lượng quân đồng minh chống phát xít

Câu 7. Nhiệm vụ duy trì hòa bình và an ninh thế giới, phát triển mối quan hệ giữa các dân tộc trên cơ sờ tôn trọng độc lập, chủ quyền của các dân tộc và thực hiện hợp tác quốc tế về kinh tế, văn hoá, xã hội và nhân đạo là nhiệm vụ chính của:

A. Liên minh châu Âu         B. Hội nghị I-an-ta.   C. ASEAN.    D. Liên hợp quốc.

Câu 8. Một trong những mục đích của tổ chức Liên Hợp quốc là

A. trừng trị các hoạt động gây chiến tranh        

B. thúc đẩy quan hệ thương mại tự do

C. duy trì hòa bình và an ninh thế giới              

D. ngăn chặn tình trạng ô nhiễm môi trường 

Câu 9. Một trong những nội dung quan trọng của Hội nghị Ianta là:

A. Đàm phán, kí kết các hiệp ước với các nước phát xít bại trận.

B. Các nước thắng trận thoả thuận việc phân chia Đức thành hai nước Đông Đức và Tây Đức.

C. Ba nước phe Đồng minh bàn bạc, thoả thuận khu vực đóng quân tại các nước nhằm giải giáp quân đội phát xít; phân chia phạm vi ảnh hưởng ở châu Âu và châu Á.

D. Các nước phát xít Đức, Italia kí văn kiện đầu hàng phe Đồng minh vô điều kiện.

Câu 10. Quyết định nào của nguyên thủ 3 Cường Quốc Liên Xô Mỹ Anh đầu năm 1945 đã tạo cơ sở cho việc duy trì một nền hòa bình an ninh thế giới sau chiến tranh?

A. Thực hiện những cam kết để Liên Xô tham gia chiến tranh chống Nhật.

B. Thành lập tổ chức Liên Hợp Quốc để duy trì hòa bình và an ninh thế giới.

C. Tiêu diệt tận gốc Chủ nghĩa Phát xít Đức và chủ nghĩa quân phiệt Nhật Bản

D. Thỏa thuận việc đóng quân và phân chia phạm vi ảnh hưởng ở châu Âu và châu Á

Câu 11. Nội dung nào không được ghi trong thỏa thuận của hội nghị Ianta về vấn đề Trung Quốc?

A. Trung Quốc phải trở thành một quốc gia thống nhất và dân chủ

B. Xây dựng Trung Quốc thành một quốc gia hòa hợp dân tộc và độc lập

C. Cải tổ chính phủ Trung Hoa Dân Quốc có sự tham gia của các đảng phái.

D. Trung Quốc được trả lại vùng Mãn Châu, đảo Đài Loan và đảo Bành Hồ

Câu 12. Ngày 24 tháng 10 hàng năm được lấy làm ngày Liên Hợp Quốc vì đây là ngày các nước thành viên phê chuẩn:

A. Bản hiến chương chính thức có hiệu lực

B. Điều lệ hoạt động của tổ chức Liên Hợp Quốc

C. Tuyên bố về sự thành lập tổ chức Liên Hợp Quốc

D. Quy định về sự hợp tác quốc tế giữa các quốc gia

III. VẬN DỤNG THẤP/4 câu

Câu 1. Nhiệm kì của các nước ủy viên không thường trực Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc là

A. 2 năm                                B. 3 năm                     C. 4 năm                     D. 5 năm  

Câu 2. Hội nghị Ianta có ảnh hưởng như thế nào đối với thế giới sau chiến tranh ?

A. Làm nảy sinh những mâu thuẫn mới giữa các nước đế quốc với nhau.

B. Đánh dấu sự hình thành một trật tự thế giới mới sau chiến tranh.

C. Trở thành khuôn khổ của một trật tự thế giới, từng bước được thiết lập trong những năm 1945 - 1947.

D. Là sự kiện đánh dấu sự xác lập vai trò thống trị thế giới của chủ nghĩa đế quốc Mĩ.

Câu 3. Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc có bao nhiêu nước thành viên ?

A. 15                           B. 5                 C. 20                          D. 10

(Giải thích: Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc gồm 15 nước thành viên trong đó có 5 nước ủy viên thường trực là: Hoa Kỳ, Anh, Pháp, Nga, Trung Quốc và 10 thành viên không thường trực do Đại hội đồng Liên hợp quốc bầu ra với nhiệm kỳ hai năm)

Câu 4. Vai trò quan trọng nhất của tổ chức Liên hợp quốc là

A. duy trì hòa bình và an ninh thế giới. 

B. thúc đẩy mối quan hệ hữu nghị, hợp tác giữa các nước trên thế giới.

C. giải quyết các vụ tranh chấp và xung đột khu vực

D. giúp đỡ các dân tộc về kinh tế, văn hóa, giáo dục, y tế.

IV. VẬN DỤNG CAO/ 2 câu

Câu 1. Sự tham gia của Liên Xô trong ban thường trực Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc có ý nghĩa như thế nào?

A. Thể hiện đây là một tổ chức quốc tế có vai trò quan trọng trong việc duy trì trật tự, hoà bình, an ninh thế giới sau chiến tranh.

B. Góp phần làm hạn chế sự thao túng của chủ nghĩa tư bản đối với tổ chức Liên hợp quốc.

C. Khẳng định vai trò tối cao của 5 nước lớn trong tổ chức Liên hợp quốc.

D. Khẳng định đây là một tổ chức quốc tế quan trọng nhất trong đời sống chính trị quốc tế sau Chiến tranh thế giới thứ II.

Câu 2. Đặc điểm nổi bật của trật tự thế giới mới được hình thành trong những năm sau Chiến tranh thế giới thứ II ?

A. Là một trật tự thế giới được thiết lập trên cơ sở các nước tư bản thắng trận áp đặt quyền thống trị dối với các nước bại trận.

B. Là một trật tự thế giới hoàn toàn do chủ nghĩa tư bản thao túng.

C. Là một trật tự thế giới có sự phân tuyến triệt để giữa hai phe : Xã hội chủ nghĩa và Tư bản chủ nghĩa.

D. Là một trật tự thế giới được thiết lập trên cơ sở các nước thắng trận cùng nhau hợp tác để thống trị, bóc lột các nước bạỉ ữận và các dân tộc thuộc địa.